Ik ken mijn ‘klassiekers’ nogal slecht. Dit overbekende nummer van Coldplay was vele jaren dan ook geheel aan mij voorbijgegaan. Totdat ik het zag en hoorde in een documentaire over het Amerikaanse ouderen-koor ‘Young@Heart’. Het werd zittend gezongen door een broze meneer van in de tachtig, met een slangetje in zijn neus en een zuurstoftank naast zijn stoel op de grond. Dat woordje ‘broos’ slaat op zijn fysieke gezondheid, maar wát een stem en wát een aanwezigheid! En hoe wáár klonk dit liedje uit zijn mond! Voor mij een ontroerende en onvergetelijke vertolking van het nummer dat ik daarna pas in de oorspronkelijke versie leerde kennen: die van de band Coldplay.
Lees verder

‘Ken je mij’ kende ik eerst als gedicht van Huub Oosterhuis. Ik had het in een tijdschrift gelezen, uitgeknipt en ergens opgeplakt om te bewaren. Woorden, die me zo raakten, dat ik ze zelf geschreven had willen hebben als ik daar de dichters-kwaliteiten voor had gehad. Niet lang daarna hoorde ik het onbeschrijfelijk mooi gezongen worden, door Trijntje Oosterhuis. Met de muziek, gecomponeerd door Stijn van der Loo, komen de woorden voor mij echt tot leven. Het is een heel belangrijk liedje voor me geworden, dat sindsdien met me meereist. Ik ben het ook zelf gaan zingen. Dan gaat het echt over mij.
Lees verder

Sure on this shining night
Of star made shadows round,
Kindness must watch for me
This side the ground.
The late year lies down the north.
All is healed, all is health.
High summer holds the earth.
Hearts all whole.
Sure on this shining night I weep for wonder wand’ring far
alone
Of shadows on the stars.

Een deel van een gedicht van de Amerikaanse schrijver James Agee, op muziek gezet door de componist Morten Lauridsen.
Lees verder

Er zijn vaak liedjes die me bij de keel grijpen. Dat kunnen heel verschillende soorten liedjes zijn. Ik wil daar graag over delen. Geen analyse, maar mijn persoonlijke beleving. Daarom een nieuwe serie op mijn blog, over liedjes die mij diep raken; Liedjes van mijn leven!
Lees verder…

Me kwetsbaar opstellen voelt ongemakkelijk. Daar wapen ik me liever tegen. Toch ken ik de ervaring dat het me veel oplevert als ik dat ongemak verdraag. Als ik laat zien wie ik echt ben is er verbinding, herkenning, zachtheid.

Een paar maanden geleden zag ik een ‘TED-talk’ door ene Brené Brown. Deze mevrouw deed lange tijd onderzoek naar het verschijnsel ‘kwetsbaarheid’. Nu lees ik haar boek ‘Daring greatly‘, over hoe de moed om ons kwetsbaar op te stellen ons leven kan veranderen. Geen nieuw thema voor mij, maar wel een dat me bezig blijft houden. Want hoewel ik weet dat het waardevol is om in mijn kwetsbaarheid zichtbaar te zijn, het blijft enorm verleidelijk om klein en onzichtbaar te blijven.

Lees verder

De zomervakantie is ook in onze regio aangebroken. Er daalt hoorbaar en voelbaar een soort rust neer in de wijk. Heerlijk vind ik dat. Ook bij ons thuis valt het ritme en de drukte van het schoolleven even weg. Dan is het alsof ik in een vrijere ruimte kom, waarin mijn ademhaling even mag vertragen.

Vakantie is traditioneel een tijd om uit te rusten, vrij te zijn van verplichtingen, ruimte te hebben om andere dingen en de dingen anders te doen, te genieten van alle moois, me op te laden voor en voor te bereiden op het nieuwe seizoen. Een belangrijke periode dus, als ik het zo beschrijf! Zo belangrijk, dat er hoge verwachtingen aan vakantie kleven. Ten eerste: het moét. Al moeten we er een heel jaar lang voor ploeteren. Het moet bovendien leuk, gezellig en liefst ook zorgeloos zijn. Eisen, die weer voor de inmiddels veel beschreven vakantie-stress kunnen zorgen. En wat als we niet op vakantie willen of kunnen?

In ieder persoonlijk leven zijn er kleinere of grotere problemen en zorgen. Zo ook in het mijne. Los van het persoonlijke word ik dagelijks geconfronteerd met zorgwekkend, beschamend en verdrietig nieuws via de media. Al die dingen: mijn eigen teleurstellingen of gedoe, de zorgen van mensen om mij heen én de wereldproblemen gaan óók met mij mee op vakantie. Of kan ik dat allemaal voor de duur van de vakantie parkeren, tegelijk met de auto op P3 bij Schiphol?

Ik pleit voor een alternatief voor het concept van zorgeloos genieten: in de vrijere ruimte die ik ervaar in de vakantie, in die tragere ademhaling, een rustplaats in mijzelf vinden waar de kleine en grote zorgen kunnen verblijven. Intens genieten, zonder weg te hoeven kijken van wat lastig is.

Deze manier van leven hoeft niet voorbehouden te zijn aan de vakantieperiode. Kunnen we naar school, aan het werk, ons dagelijks bestaan leiden in die zelfde rust en ruimte, speelsheid, plezier en verwondering als in de vakantie? Met tijd en plaats voor alle dingen van het leven: de heerlijke en de moeilijke….

Heb het goed deze zomer!

“Music washes away from the soul the dust of everyday life“, las ik onlangs als spreuk op Facebook. Zo’n uitspraak triggert me om daarover te mijmeren. Ik ken de ervaring dat muziek me uittilt boven het alledaagse. Maar wat gebeurt er dan? En waarom zou ik boven het alledaagse uitgetild willen of moeten worden?

Muziek heeft me vaak een uitweg geboden in moeilijke tijden. Als ik me ongelukkig voel kan ik door op te gaan in muziek even uit mijn vervelende gevoelens stappen…die even parkeren en elders vertoeven, in een prettiger werkelijkheid. Niet zelden is muziek luisteren of maken een vluchtweg voor me geweest. Zo kon ik extatische pieken ervaren als het leven voor mij op een vruchteloze laagvlakte leek. Om daarna natuurlijk weer terug te moeten vallen in de werkelijkheid van alledag.

Muziek kan me ook ‘optillen’ zonder dat het een vluchtroute is. Het kan emoties beter uitdrukken dan woorden doen, energie geleiden, mij brengen naar een plek van waaruit ik dieper ervaar, helderder zie, nieuwe impulsen krijg, inspiratie opdoe. Waardoor ik niet neersmak na een droomvlucht maar juist met nieuwe bezieling verderga.

‘The dust of everyday life’ schud ik graag van me af. Niet om van dat dagelijkse leven af te zijn, maar om er juist helemaal in aanwezig te kunnen zijn. Door allerlei kieren en gaten hoopt er zich een stoflaag op in mij….het stof van oude patronen, oordelen en meningen, angsten en verkrampingen, dat in de loop van de dagen opwaait in contact met mensen en de dingen die me bezighouden.

Allerlei soorten muziek doen als een frisse wind mijn stof opwaaien: muziek die me doet huilen en daarom juist troost, muziek die een sensuele danseres in mij wakker roept, muziek die mijn energie hoog opzweept, muziek die mijn brein aan het puzzelen zet, muziek die mijn onderhuidse frustraties de ruimte geeft, muziek die mijn tederste gevoelens aanwakkert, muziek die mijn hart opent, muziek die mij tot diepe stilte brengt….en nog veel meer. Er is muziek voor alles en over alles.

Het leven trilt, zoemt, fluistert, neuriet, zucht, weeklaagt, kreunt, schuurt, schreeuwt, galmt, jubelt, zwijgt, in het ritme van hartslag, getijden van zon en maan en adem. Muziek is van deze dingen gemaakt…om het bestaan in al zijn aspecten uit te drukken en te bezingen.

Muziek die me bij uitstek dieper het leven in brengt, is mijn eigen lied, dat in het moment zelf ontstaat. Dat lied kan alleen maar over mij gaan. Het kan niet buiten mij om. Ik weet van mezelf dat ik vaak liever vermijd mijn eigen lied van dit moment te zingen of te spelen. Want dat kan alleen maar beginnen waar ik nu ben, en dat is niet altijd waar ik wil zijn. Toch is het dat lied dat me ook meeneemt naar een andere plek, een nieuwe (en stof-vrije) ruimte; mijn ziel haalt vrij adem.

“Joy is that kind of happiness that doesn’t depend on what happens. Normally, we are happy when something good happens, and we are unhappy when something happens that we do not consider good. We pick and choose. But Joy is our wholehearted response to whatever opportunity is given to us in any moment. It does not depend on what happens.”

Een paar regels uit het boekje ‘The music of Silence’ van br.David Steindl-Rast. Dit stukje tekst is me uit het hart gegrepen, omdat ik weet dat het waar is. Maar tegelijk o zo lastig.

‘Joy’ laat zich vertalen als ‘vreugde’. Op het eerste gezicht een wat oubollig woord, niet een woord dat we in het dagelijks spraakgebruik vaak laten vallen. Misschien wel omdat vreugde een laag dieper gaat dan wat ons in het dagelijkse leven plezier of ongemak geeft en gelukkig of ongelukkig maakt.

In mijn dagelijks leven zijn het ‘de omstandigheden’, waarop ik reageer met een bepaald patroon van gevoelens, gedachten en handelingen. Omstandigheden maken dat ik me happy of niet-happy voel, dat ik optimistisch of negatief gestemd ben en actief of passief wordt. Dat gaat natuurlijk alle kanten op…ik kan daar echt een speelbal van zijn.

De schrijver van bovenstaand citaat heeft het over een vorm van geluk die niet afhangt van wat er gebeurt: vreugde. En hij omschrijft dat als “Wholehearted response to whatever opportunity…”. ‘Response’ is iets anders dan ‘reactie’. Het betekent zoiets als: met heel je hart ja zeggen tegen wat er ook maar op je pad komt. Dat kan alleen als je alles kunt zien als een kans, een mogelijkheid…in feite als iets dat aan jou gegeven wordt, wat het ook is.

Een kans voor wat? Daar kan ik me het hoofd over breken, zeker als ik omstandigheden tegenkom die ik niet wenselijk vind. Denkend kom ik er niet uit. Maar ik ken ook momenten waarop ik intense vreugde voel bij bijvoorbeeld het zien of horen van de schoonheid van de ‘gewoonste’ dingen. Het zingen van de merel in mijn tuin, het openbloeien van de natuur in de lente…Gek genoeg herinner ik me ook vreugde gevoeld te hebben in moeilijke, zelfs verdrietige situaties. Dat ging gepaard met de ervaring van totaal levend zijn, diep verbonden zijn met het leven zelf. Zulke momenten van vreugde zijn een soort ankers in mijn leven. En tegelijk vergeet ik ze maar al te vaak. Zo’n tekst uit dat boekje herinnert me weer aan mijn eigen toegang tot vreugde, die niet afhangt van de omstandigheden.

Happy zijn is heerlijk, daar kan ik intens van genieten. Het tegenovergestelde is er dan natuurlijk ook. En door al die wisselende emotionele weers-omstandigheden heen is er altijd een uitnodiging om ja te zeggen tegen mijn hele leven, een kans om hier helemaal aanwezig te zijn.

Ik val vaak wel mee, maar kan ook erg tegenvallen. En voor iemand, die haar best doet om de dingen ‘goed’ te doen, valt iedere misser nogal uit de (gewenste) toon. Ik kan bijvoorbeeld slordig en vergeetachtig zijn in afspraken.

Zo vergat ik vanochtend een afspraak met buurvrouwen en vergiste me een half uur in de tijd waarop ik vanmiddag een vriendin zou ontmoeten. Toen ik, redelijk gestrest, een half uur te laat de afgesproken locatie naderde waar zij al die tijd zat te wachten, reed ik prompt verkeerd. Ik belandde onomkeerbaar terug op de snelweg vanwaar ik net was afgeslagen met nog lang geen volgende afrit in het vooruitzicht. De moed zakte me diep in de schoenen en ik reed met een grote omtrekkende beweging maar weer naar huis. Mijn vriendin was vergeefs gekomen en had vergeefs op me gewacht.

Heel jammer van de misgelopen ontmoeting. Bijna nog vervelender vond ik het om tegen te vallen, teleur te stellen. Oké, ik kan het dus moeilijk verdragen dat ik dat doe. Waarom? Anderen hebben er, lijkt het, minder moeite mee dat van mij te accepteren. Ze hebben er misschien even de pest in, halen hun schouders op en zuchten, om me dan ruimhartig mijn missers te vergeven. Zo gaat het andersom ook. Ik kan een ‘foutje’van anderen best hebben. Maar zelf ben ik liever ‘smetteloos’.

Ben ik bang om door de mand te vallen als een mens die fouten maakt? Ja. Ben ik bang om afgewezen te worden, niet te voldoen? Ja. Ben ik bang om mensen kwijt te raken? Ja. Ik doe domme dingen, ik ben bang, ik ben mens…

Als het met mijn afspraken dan toch in het honderd loopt, zoals vandaag, kan ik maar beter oefenen met durven tegenvallen en het verdragen van mijn schaamte daarvoor. Ik houd geen pleidooi voor onverschilligheid. Ik had het oprecht graag anders gewild, omdat het contact met de mensen die ik vandaag zou ontmoeten me lief is. Daarbij gaat het er niet om dat ik het ‘goed’ moet doen, maar dat ik de verbinding wil koesteren. Dat kan ik gewoon zeggen. Niet met gebogen, maar met opgeheven hoofd.

Zo’n advies gaat natuurlijk niet altijd op. Niet als je een examen af te leggen hebt bijvoorbeeld. Maar op een ander niveau kan ‘alles wat je ooit geleerd hebt’ je ongemerkt beperken.

Een meditatieleraar zei dit ooit tegen me: “Vergeet alles wat je ooit geleerd hebt”. Ik snapte toen niet wat hij bedoelde. Terugkijkend begrijp ik dat hij me uitnodigt om alle betekenissen, aannames en interpretaties die ik ken los te laten, om elke ervaring open in te gaan.

De wereld met nieuwe ogen waarnemen. Open en blanco zijn. Vanuit een ‘nulpunt’ zien, horen, ruiken, proeven, voelen, zonder daar de voor mij bekende denk-programna’s bij op te starten. Geen interpretaties, alleen het puur ervaren…

Denk-programna’s zijn praktisch in het dagelijks leven, om de wereld te ordenen en te hanteren. Veel van onze gedachten en waarnemingen zijn gebaseerd op eerdere ervaringen (van onszelf en anderen). Daarmee missen we, denk ik, veel van de schoonheid en rijkdom die Nu te ervaren zijn, inclusief onze eigen grootsheid.

Meester-Stembevrijder Jan Kortie zegt dat zingend improviseren helpt om op het nulpunt te beginnen. Net als bij meditatie is het een oefening om alle aannames vanuit het verleden en alle angsten over wat er mogelijk mis kan gaan los te laten. Een oefening om werkelijk in dit moment te leven. Loslaten begint met je te openen voor alles wat zich aandient aan gedachten en gevoelens. De kunst is om daar juist stem aan te geven. Zo veel als nodig is.

Nulpunt. Reset. Vergeet alles wat je ooit hebt geleerd, bijvoorbeeld over hoe muziek zou moeten klinken, over wat improviseren is, over de hoeveelheid ruimte die je in mag nemen, over wat je nu zou moeten denken of voelen. Gedachten als: “als ik nu eens zus of zo, dan…”, of:” ik kan dit niet, want…” Dit zijn potentiële gevangenissen!

En dan…dan is er een moment waarop ik alles vergeet wat ik ooit geleerd hebt; dát moment is goud! Het verankert me in mijn diepste Zelf, waar ruimte en openheid zijn.

Ik nodig je uit te komen zingen. Beginnend op het nulpunt. Alle verschillen tussen geoefende zangers en beginners vallen weg. Je volgt jouw eigen weg van het moment, zonder ergens heen te moeten. Alles wat je onderweg tegenkomt is welkom. En de uitnodiging is dan om elke stap, elke noot, elke ademhaling opnieuw als je allereerste te ervaren!