De zwaartekracht van het vertrouwde

Het gebeurt vaak dat er in mijn hoofd citaten blijven ‘kleven’. Vaak een zinnetje of woord, dat ik lees of hoor, dat voor mij helder verwoordt wat ik eigenlijk al wist. Door precies déze manier van onder woorden brengen word ik me ergens echt bewust van.
Zo’n citaat is dit:” …aan de zwaartekracht van het vertrouwde ontsnappen...”. Een paar woorden die ik een tijdje terug eens opschreef bij het lezen van een boek, maar waarvan ik de context niet meer weet. Achter deze woorden gaat voor mij een wereld van betekenis schuil.

Bij “aan de zwaartekracht van het vertrouwde ontsnappen” kun je denken aan gewoonten die je liever kwijt zou raken. Een laagje dieper nog gaat het over het loslaten van het vertrouwde verhaal over wie/wat ik ben. Wie ik denk te zijn heeft veel te maken met hoe ik me staande houd in de wereld. Met hoe ik hard werk, me inhoud, verstop, aanpas of overschreeuw, omdat het bestaan onveilig lijkt en ik diep van binnen de overtuiging heb dat ik niet voldoende ben.

Die overlevingskans-patronen zijn veilig en vertrouwd. Ze vormen onderdeel van onze ‘persoonlijkheid’, die in zekere zin ook ons visitekaartje is, waaraan we gekend worden. Wat blijft er van mij over als ik dit loslaat?

Het woord ‘persoonlijkheid’ komt van ‘persona’, dat masker betekent. ‘Per-sonare’ is letterlijk: er doorheen klinken. Dat suggereert dat er iets is achter of voorbij het masker van mijn persoonlijkheid. Dat kun je Ziel of Ware Zelf noemen. Dat is het gebied in mij dat zich niet hoeft te handhaven, dat geen houvast zoekt. Dát deel van mij dat vrij is, dat naakt is, dat één en overvloedig is.

Ik ben het allebei, persoonlijkheid (of ego) en Ziel. Beide heb ik nodig in mijn leven. De vraag is: wie heeft het uiteindelijk voor het zeggen? Hoe herken ik de stem van de één en de ander? En: durf ik het vertrouwde los te laten om meer vanuit mijn Ziel te leven? Als ik naar mijn eigen leven en naar de wereld als geheel kijk, dan besef ik dat voortzetting van het vertrouwde méér van hetzelfde oplevert. Pappen en nathouden…

“Aan de zwaartekracht van het vertrouwde ontsnappen” vraagt om moed. Dit valt heel precies te ervaren bij het zingen op de manier van Stembevrijding. De gebaande paden, we kennen ze. De angst, het maskeren, je-best-doen om te redden wat er te redden valt…dat kan allemaal voorbij komen. Maar daarachter, daardoorhéén, klinkt de stem van je Ziel. Als die opdoemt, dan krijgt het lied vleugels!

Wat mij helpt bij het ontsnappen aan de zwaartekracht van het vertrouwde, is een nieuwe ruimte betreden. Letterlijk of figuurlijk. Mezelf voor een ervaring plaatsen waarin ik het verhaal over wie/wat ik ben zie kantelen. Met het verlies daarvan valt er een wereld te winnen.